شیوه ی زندگی زنبور عسل

امروزه زنبور عسل شناخته ترین حشره از نظر علمی و اقتصادی است زیرا در حالیکه تنها حشره ای است که به وسیله انسان اهلی و برای تهیه عسل پرورش داده میشود ؛ بررسی زندگی آن از جنبه های مختلف در تمام مراحل تاریخ به صورت یک منبع غنی از نظر پدیده های بیولوژیک بوده است۰ در طبیعت و مخصوصا جنگلها و کوهستانها ؛ زنبور عسل معمولا تنه تو خالی درختها و شکاف سنگها را برای زندگی خود انتخاب میکند و در آن لانه هایی بنام کندو مرکب از شانهای عمودی از موم میسازد ۰

زندگی اجتماعی در زنبوران عسل:

امروزه زنبور عسل شناخته ترین حشره از نظر علمی و اقتصادی است زیرا در حالیکه تنها حشره ای است که به وسیله انسان اهلی و برای تهیه عسل پرورش داده میشود ؛ بررسی زندگی آن از جنبه های مختلف در تمام مراحل تاریخ به صورت یک منبع غنی از نظر پدیده های بیولوژیک بوده است۰ در طبیعت و مخصوصا جنگلها و کوهستانها ؛ زنبور عسل معمولا تنه تو خالی درختها و شکاف سنگها را برای زندگی خود انتخاب میکند و در آن لانه هایی بنام کندو مرکب از شانهای عمودی از موم میسازد ۰ هر شان در دو سطح خود از حجره های متعدد و شش گوش بطور منظم تشکیل شده است که در داخل آنها عسل و گرده ذخیره می شودو نیز در بعضی از حجره ها تخم گذاری می گردد و لاروها و شفیره ها در داخل آنها پرورش داده میشوند۰ کندوی زنبور عسل یک اجتماع تک ماده ای است و در هر کندو از هر ده هزار تا صد هزار زنبوری که در آن زندگی میکنند فقط یک زنبور بارور بنام ملکه و درحدود هفتصد زنبور نر و بقیه کارگر میباشند۰

در کلنی زنبور عسل روابط ملکه ؛ نر و کارگر از نظر پدیده های تبادل غذایی ؛ تقسیم کار و غیره فو ق العاده جالب توجه است۰ کارگرها هرگز تخم نمیگذارند و تمام کارهای کندو را انجام می دهند ۰ جمع آوری گرده و نوش از روی گلها ؛ تهیه عسل و موم ؛تهیه شان ؛ مواظبت از لاروها ؛ غذا دادن به ملکه و نرها و لاروها ؛ دفاع از کندو و تهویه و تمیز کردن آن ؛ همه این کارها به عهده کارگر است ۰ کارگرها در بهار فعالیت خود را با پرواز روی گلها و جمع آوری گرده و نوش و ذخیره آن در کندو شروع می کنند و این کار در تمام بهار و تابستان ادامه میابد۰ در کلنی زنبور عسل ؛ کارگر یک فرد اجتماعی منظم و تربیت شده ای است که در مدت ۵ هفته از زندگی فعال خود به ترتیب وظایف معین و مشخصی را در اداره کندو بعهده می گیرد مثلا کارگرهای جوان در سه روز اول زندگی خود فقط به تمیز کردن حجره های خالی شان می پردازند ۰ فضولات ؛ پوست لاروی و باقیمانده مواد غذایی را خارج میکنندو این حجره هارا برای پذیرفتن تخم های جدید آماده میسازند۰ از روز چهارم این کارگرها شغل پرستاری را بعهده می گیرند ولی در این کار ابتدا فقط به دادن عسل و گرده به لاروهای کامل اکتفا می کنند زیرا غدد گلویی آنها فقط از روز ششم شروع به ترشح ژله رویال ( Gele Royale ) می کنند و در این موقع کارگرها آماده غذا دادن به لاروهای جوان می شوند ۰ روز دهم کارگرها برای اولین بار از کندو خارج میشوند و به یک پرواز کوتاه جهت یابی می پردازند و بعد دو باره و برای ده روز دیگر به داخل کندو برمی گردند و مجددا به کارهای کندو می پردازند ولی این بار به علت از کار افتادن غدد گلویی پرستاری لاروها را کنار می گذارندو کار انبار کردن عسل و گرده (پولن= pollen ) را در حجره های خالی به عهده می گیرند ولی بعد از چند روز با رشد غدد شکمی ترشح کننده موم به ساختمان حجره های جدید و توسعه کندو می پردازند و نیز در ضمن این کار بعضی از افراد در جلوی سوراخ خروجی کندو وظیفه محافظت کندو را به عهده می گیرند و این آخرین مرحله از فعالیت آنها در داخل کندو است زیرا به زودی کار جمع آوری نوش و گرده را شروع میکنند و به این منظور به پروازهای بزرگ از گلی به گل دیگر می پردازند ۰ کار جمع آوری و آوردن غذا و آب بوسیله کارگرها و ذخیره کردن آن در کندو از سه تا چهار هفته طول می کشد ۰

وجود ملکه های جوان در کندو برای ملکه مادر خوش آیند نیست و از این جهت ملکه همیشه در جستجوی این افراد و از بین بردن آنها می باشد ولی در مواقع ضروری از نظر تکثیر کندو ، کارگرها از این تصادم جلوگیری می کنند و ملکه های جوان را در حمایت خود قرار می دهند و در این صورت ملکه مادر جای خود را به ملکه های جوان می دهد و باتفاق تعدادی از کارگرها و نرها کندو را ترک می کنند ۰ بنا براین ملکه در اجتماع زنبور عسل بر خلاف اکثر زنبورهای وحشی ماده موسس نیست و کندو یک اجتماع دائمی است که در فواصل معین تکثیر پیدا میکند و دسته ای از افراد آن تحت غریزه خاصی و بدنبال ملکه از کندو خارج می شوند و در حالیکه به آن می چسبند و از هم متفرق نمی شوند ، در تهیه لانه دیگری بر می آیند ۰ چنین دسته زنبور را بچه کندو یا بره کندو می نامند ۰ طی زمستان زنبورها عموما در مرکز کندو جمع می شوند و به استراحت می پردازند و در این مدت از عسلی که در طول بهار و تابستان ذخیره شده است تغذیه می کنند ۰ در مناطق سرد سیر و زمستان کندوها را باید از سرما و یخبندان محفوظ داشت و در صورت کمی ذخیره داخل آن ، مقداری شیره قند برای تغذیه زنبورها قرار داد۰

20 حقیقت شگفت انگیز در مورد زنبور عسل

اگر زنبورعسل از روی زمین محو شود انسان بیشتر از 4 سال وقت برای زندگی کردن ندارد! با خواندن 20 مورد زیر با این حشره هستی بخش بیشتر آشنا شوید….

زنبورهای عسل برای میلیون ها سال ساکن کره زمین هستند

2-زنبورهای عسل دوست طبیعت هستند و خاصیت گرده افشانی مهمترین عملکرد آنها می باشد

3-تنها حشره ای هست که غذایی درست می کند که توسط انسان خورده می شود

4-عسل تولیدی زنبورعسل تنها ماده ای است که تمام مواد لازم برای ادامه حیات را در بردارد شامل کربوهیدرات، آنزیم ها، مواد معدنی، ویتامین ها و آب. و تنها غذایی است که دارای آنتی اکسیدان پینوسمبرین (pinocembrin) است که این آنتی اکسیدان به بهبود عملکرد مغز کمک می کند.

5- زنبور عسل دارای 6 پا، دو چشم مختلط که هرکدام حاوی هزاران لنز کوچک هست، 3 چشم ساده در بالای سر، 2 جفت بال، شکم و محل نگهداری شهد می باشد.

6-بالهای زنبور عسل به طور باورنکردنی سریع به هم می خورند؛ تقریبا 200 ضربه در هر ثانیه! و اینطوری صدای وزوز دلنشین( البته دلنشین برای زنبورداران) به وجود می آید.

7- هر زنبور عسل در هربار پرواز به خارج کندو بین 50 تا 100 گل را بازدید می کند. و در هروز حدود 10 بار به بیرون کندو پرواز می کند.

8- یک کندوی زنبور عسل تقریبا شامل 20000 تا 60000 زنبور عسل و یک ملکه است زنبورهای کارگر ماده هستند و در فصل کار بیشتر از 6 هفته عمر نمی کنند و تمام کارها را انجام می دهند.

9-ملکه زنبور عسل تا 5 سال عمر می کند و تنها زنبوری است که تخم می گذارد. در فصل تابستان که نیاز است کندو قدترتمند باشد ملکه روزانه 2500 تخم می گذارد.

10- زنبورهای نر بزرگتر از زنبورهای کارگر هستند و به جز جفت گیری هیچ کار دیگری نمی توانند بکنند حتی غذاخوردن!

11- هر کندوی زنبور عسل بوی مخصوص به خود دارد که به عنوان عامل شناسایی اعضا کندو به کار می رود.

12- تنها زنبورهای کارگر درهنگام احساس خطر نیش می زنند و البته خودشان نیز میمیرند. ملکه هم نیش دارد اما معمولا نیش نمی زند.

13- تقریبا نیش 1100 زنبور عسل برای انسان کشنده است.

14- اعضای یک کندو با نوعی رقص با هم ارتباط برقرار می کنند.

15- مغز زنبور عسل بیضی شکل و به اندازه کنجد هست ولی اما قابلیت ویژه ای برای یادگیری و به یاد آوری دارد و می تواند مسافتی را که طی کرده است محاسبه کند و منابع گل را به خاطر بسپارد.

16- 28 گرم عسل کافی است تا زنبورعسل بتواند دور کره زمین را پرواز کند

17- یک کندوی زنبور عسل برای جمع آوری یک کیلوگرم عسل مسافتی معادل با 3 برابر دور کره زمین را طی می کند.

18-یک زنبور کارگر در طول عمر خود حدود 1 قاشق چایخوری عسل تولید می کند.

19- یک زنبورعسل می تواند به طور پیوسته شش مایل مسافت را با سرعت 15 مایل در ساعت طی کند.

20- قدرت بویایی زنبور عسل اینقدر قوی است که می تواند بین صدها نوع شهد گلهای مختلف تفاوت قایل شود و از چند متر آن طرف تر تشخیص می دهد کدام گل شهد دارد و کدام گرده.

هر چه شما بیشتر درمورد این حشره مفید و محصولات بی نظیر آن بدانید بیشتر این مخلوق و خالق آن را تحسین می کنید. زنبور عسل در یک جامعه بسیار منظم تمام تلاشش را می کند تا وظایفش را به بهترین شکل انجام دهد. و یکی از محصولات آن عسل هست که خداوند از آن تعبیر به شفا کرده است.